Türkiye Kamerun İş Konseyi'nde Yaptıkları Konuşma

Sayın Başbakan Yong, Değerli Bakanlar, Milletvekilleri, Türkiye'nin ve Kamerun'un Değerli İş Adamları ve İş Kadınları, Baylar ve Bayanlar,
Hepinize iyi akşamlar diliyorum, sevgilerle muhabbetlerimi sunarak sözlerime başlamak istiyorum.
Bugün gerçekten, büyük bir heyetle birlikte Kamerun'da olmanın mutluluğunu yaşıyoruz. Sözlerimin hemen başında, buraya ulaştığımız andan itibaren, havaalanından bu ana kadar, başta Sayın Cumhurbaşkanı Paul Biya olmak üzere, Sayın Başbakan Yong, diğer bakanlar, Meclis Başkanı ve bütün Kamerun halkının şahsıma ve bütün Türk heyetine gösterdikleri sevgiden dolayı, çok samimi, sıcak "hoşgeldin" demelerinden dolayı çok çok teşekkür ediyorum. Kendilerine ve bu vesileyle bütün Kamerun halkına, Türk halkının yine sevgilerini, muhabbetlerini ve selamlarını da iletmeyi bir görev biliyorum.
Değerli İş Adamları ve Değerli İş Kadınları,
-Değerli iş kadınları da demem lâzım- Özellikle Kamerun'da kadınların ne kadar faal olduğunu, özellikle iş hayatında, ne kadar önde olduklarını ve tüccar kişiliklerini duydum. Bundan dolayı çok mutluyum gerçekten. Bu, buradaki kalabalıkta da gözüküyor. Bunun Kamerun için ayrı bir zenginlik olduğuna gerçekten inanıyorum ve sizleri tebrik ediyorum.
Türkiye, Afrika'ya çok özel bir ilgi göstermektedir. Son 10 sene içerisinde, Afrika'yla ilişkilerimizi güçlü bir şekilde geliştiriyoruz. Afrika'ya karşı bütün dünyanın insanlık borcu olduğuna inanıyoruz ve bundan dolayı da hiçbir karşılık beklemeden, Afrika'nın bütün köklü meselelerini, dünyanın meselesi olarak görüyoruz. Bunu, gerçekten inanarak ve büyük bir samimiyetle söylüyorum. Çünkü Kuzey ve Güney arasındaki bu farklılık, devam edemez. Kuzey'de insanlar daha mutluyken, Güney'de insanlar, aynı dünyanın içerisinde ve dünyanın her tarafındaki olayları, televizyonlarında canlı olarak takip ederken, bu şekilde hayat devam etmez. Bunun, dünyanın en önemli meselesi olduğuna inanıyorum.
Milyonlarca çocuk ölürken, milyarlarca insan içme suyundan mahrumken ve milyarlarca insan düzgün evlerden mahrumken, bu dünyada huzur da olmaz. Onun için, Türkiye başta Birleşmiş Milletler'de olmak üzere, -Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'ndeyiz ve Kamerun'un ve bütün Afrikalı dostlarımızın desteğiyle oraya seçildik- güçlü bir şekilde Afrika'nın sesi olmaya devam etmektedir ve aynı şekilde İslam Konferansı, diğer uluslararası bütün platformlarda da bu sesi güçlü bir şekilde bütün dünyaya duyurmak için gayret sarf ediyoruz. Bunlar, başında da söylediğim gibi, insanlık borcumuzdur ve karşılıksız yapılan çalışmalardır. Türkiye bu amaçla, teknik çalışmaları, insani yardımları güçlü bir şekilde devam ettirecektir.
Bunun ötesinde, Türkiye Kamerun'la gerçekten yakın bir ilişki içerisine girmenin de mutluluğunu yaşamaktadır. Bundan 2 sene önce New York'ta Birleşmiş Milletler toplantısında Sayın Cumhurbaşkanı Paul Biya'yla karşılaştığımızda ve orada bir toplantı yaptığımızda, beni davet etmişti. Ben de "Peki, gelirim" demiştim. Belki bunu nezaketten söylediğimi zannetmiş olabilir, bugün kendisi de söyledi ama, bugün bu ziyareti gerçekleştirince ben de çok mutlu oldum, kendisi de çok mutlu oldu. Ve inanıyorum ki Türk halkı da, Kamerun halkı da bundan çok mutludur.
Sizlere şunu da ifade etmek istiyorum: Kamerun, "Minyatür Afrika" olarak biliniyor, bunu biliyorum. Afrika'nın bütün çeşitlilikleri, Kamerun'da var. Kamerun aynı zamanda çok büyük zenginlikleri olan, çok büyük gelecek vaat eden bir ülke. Kamerun, siyasi istikrar da söz konusu olduğu için ve komşularıyla barış ve diyaloğa da önem verdiği için, bütün gücünü kalkınmaya seferber eden bir ülke. Böyle bir ülkeyle Türkiye, yakın bir işbirliği içerisinde olmaya çok önem veriyor. Bunun bir işareti de gayet açıktır. Kamerun'da Türkiye, daimi büyükelçilik açmıştır. Ocak ayından itibaren büyükelçimiz, eşiyle birlikte buradadır ve faaliyetlerine devam etmektedir.
Şunu da ifade etmek isterim ki: Afrika Kıtası'nda Türkiye'nin 18 tane daimi büyükelçisi vardır. Önümüzdeki dönemde bunlara yeni büyükelçilikler eklemeye devam edeceğiz. Bütün bunlar, Türkiye'nin Afrika'ya olan ilgisinin, samimiyetinin çok açık işaretidir.
Çok Değerli Kamerunlu Dostlarımız,
Birbirimize yardımcı olurken, insani yardımlar, teknik yardımlar; bunlar şüphesiz ki devam edecektir. Ama bugünkü dünyada en iyi yardım şekli, beraber iş yapmak, yatırımlar yapmak ve know-how dediğimiz teknolojiyi, bilgiyi transfer etmektir. Buna çok önem veriyoruz. Bu ziyaretimizi çok sayıda iş adamı ve yatırımcıyla yapmamızın bir sebebi de budur. Biraz önce sizler, Türk yatırımcılarla, iş adamlarıyla toplantılar yaptınız. Eminim ki, bu toplantılarınız devam edecektir ve inanıyorum ki, bu toplantılar ve bu ziyaret sonrasında çok müşahhas, somut, elle tutulur ekonomik işbirliği başlayacaktır.
Şunu da yine açıkça söylemek isterim: Sayın Başbakan Yong'la yaptığım görüşmede, Sayın Cumhurbaşkanı Paul Biya ile yaptığım görüşmede, çok samimi bir şekilde Türk yatırımcıları Kamerun'a davet ettiler. Sayın Başbakan kısa konuştu ama, çok öz şeyler söyledi burada da. Kamerun'un hukukunu, ekonomik politikalarını ve çıkarttıkları kanunları, özel sektörü destekleyen ve dışarıdan gelen yatırımcılara her türlü güvenceyi ve güveni veren bir şekilde yaptıklarını söyledi. Biz baş başa daha detaylı konuştuk. Sayın Cumhurbaşkanları da aynı şekilde "Türkler, kendileri gelip yatırım yapabilirler, Kamerunlularla ortak yapabilirler ama, nasıl arzu ederlerse, gelsinler buraya, imkânlarımızı paylaşalım." dediler.
Ben, yaptığım görüşmelerin sonunda bunları tespit ettim. Önce inşaat konusunda; burada çok büyük potansiyel var. Toplu konutlar, devlet memurlarına yapılacak binalar, yani yine sosyal konutlar; şüphesiz ki, bir ülkenin yöneticilerinin en çok arzusu, vatandaşlarına çok güzel konutlar sağlayabilmeleridir. Bu, bütün devlet yöneticilerinin, bütün başkanların, başbakanların rüyasıdır. Onları en mutlu eden şey budur. O bakımdan, Kamerun hükümeti buna çok destek veriyor.
Ayrıca, barajlar yapılması, diğer altyapı yatırımları; bütün bu konular, şu anda Kamerun'un çok öncelikleri arasında. Türkiye, toplu konut yapmada çok başarılı; biraz önce de söylendi. Müteahhitlik hizmetlerinde, inşaatta dünyanın ikinci güçlü ülkesiyiz. Çok süratli toplu konut yapan firmalarımız var. Hatta bunlardan birisi bizimle beraber geldi, Kamerun'da görüşmelerini de yaptı ve arsa tahsisini beklediğini bana söyledikleri için, onu Sayın Başbakan'a, Cumhurbaşkanına da ilettim; onlar da çok memnun oldular.
İnşaat, burası için önemli olduğu gibi, her yer için önemli. İnşaat sektörü çok insan istihdam eder ve inşaat sektörünün alt branşları çok geniştir. Çimento ihtiyacı olduğunu öğrendim Kamerun'un. Dolayısıyla Türk yatırımcılara sesleniyorum. Burada çimento fabrikası kurulabilir, inşaatla ilgili bütün diğer konular yapılabilir, briket, tuğla fabrikaları hep kurulabilir. Bütün bunlar için burada büyük bir ihtiyaç olduğunu yine gördük.
Bu kadar güzel topraklarınız var. Allah size birçok nimetleri vermiş. Bizim ülkelerimizde belki bu kadar verimli toprak, bu kadar yağmur yok. Ormanlarınız var. Uçakta, inerken, böyle zevkle seyrettik. Madenleriniz de var, bunları da biliyoruz.
Şimdi önce tarım konusunda burada işbirliği yapılabilir, büyük hayvancılık çiftlikleri kurulabilir. Tarım, dünyanın her tarafında, zengin ülkeler için de, fakir ülkeler için de çok önemli. Dünyada "gıda güvenliği" diye çok önemli bir konu var. Dolayısıyla, yine Türk iş adamlarına sesleniyorum. Burada ziraat yapabilirsiniz. Ziraat aletleri konusunda, traktör başta olmak üzere, bütün ziraat aletlerini Türkiye çok güçlü bir şekilde yapmakta, bunları dışarı satmakta, kendisi kullanmakta. Bizde de tarım sektörü çok gelişmiştir. Bu bakımdan, bu konuda da tecrübelerimizi burada paylaşabilirsiniz.
Enerji konusu herkes için çok önemli, bizim için de çok önemli. Baraj yapma konusunda, yine Türkiye, dünyanın en başarılı ülkelerinden birisi. Burada da baraj planlarınız olduğunu hem Sayın Başbakan'la hem Sayın Cumhurbaşkanı'yla yaptığımız görüşmelerde öğrendim. Yine nehirlerinizde, enerji santralleri kurma konusunda da Türkiye işbirliği yapabilir. Bu konuda da Kamerun hükümeti, devleti, sizlere güçlü davetler yapmaktadır. Dolayısıyla bunu da dikkate alınız. Madencilik konusunda; Türkiye'nin güçlü madencilik firmaları vardır. Bunların bazıları buradadır. Sadece madencilik değil, madenlerde kullanılan aletleri, makineleri üreten firmalar da vardır burada. Dolayısıyla, yine diğer güzel konularda da ortaklık yapabilirsiniz.
Sağlık, eğitim konuları; bütün bu konuların da çok önemli olduğuna inanıyorum. Eğitim konusunda, buradaki Türk okullarının başarısını duydum, tebrik ediyorum. Türkiye'deki üniversitelerde de Kamerunlu öğrenciler tahsil yapabilirler, üniversite sonrası eğitimlerini yapabilirler. Bunlarla ilgili burslar veriyoruz, bunları daha da artırabiliriz. Bu vesileyle şunu da söylemek isterim ki: Aramızda Türkiye üniversitelerinden gelen profesörler vardır. Onlar da buradaki üniversiteleri ziyaret edecekler, temaslar kuracaklar ve eğitim alanında yapabileceğimiz işbirliğini de güzel bir şekilde burada tespit etmeye çalışacaklardır.
Sağlık, herkes için önemlidir. Sağlık, zengin insan için de, fakir insan için de, herkes için önemlidir. Kamerun'un başta Sayın Cumhurbaşkanı olmak üzere, Başbakan; bütün hükümet üyelerinin halklarının sağlığına ne kadar önem verdiklerini biliyorum; bunları hep konuştuk. Türkiye, sağlık sektöründe hem devlet hem de özel sektör olarak güçlüdür. Özel sektörün çok büyük sağlık tesisleri, hastaneleri vardır; tam teşekküllü çok büyük hastaneler yapılmaktadır. Hastanelerdeki tıbbi aletler, bütün bunlar, yine özel sektör vasıtasıyla bazen hizmete sokulmaktadır. Bu konuda da burada Türkiye hastane yapabilir. Sizlerle beraber bunlar yapılabilir, bunlar işletilebilir. Bütün bunların da hem sosyal tarafı vardır hem de ekonomik yanı vardır. Dolayısıyla, bunlar bir noktada işletmeler olduğu için, özel sektör, devlet sektörü, bu konularda da işbirliği yapılabileceğine inanmaktayım.
Bütün bunların daha çabuk yapılabilmesi için, yani sizin, iş adamlarının, iş kadınlarının önünün açılması için, devletler olarak bizim yapacaklarımız vardır. Bunlar, ilişkimizin hukuki altyapısının hazırlanmasıdır. Vergi muafiyetleri, işte burada bir iş yapıyorsanız, vergiyi burada ödeyeceksiniz, Türkiye'de bir daha ödememeniz gerekir. O açıdan bütün bu vergi muafiyeti, yatırımların korunması, teşviki, serbest ticaret anlaşmaları, gümrüklerde her şeyin daha rahat bir şekilde ve belli bir standartta süratli bir şekilde yapılması; bütün bununla ilgili anlaşmaları da tabii ki bizler imzalayacağız. Bu konuyla ilgili çalışmaları başlattık. Bunların kısa süre içerisinde biteceğini ümit ediyorum.
Bugün bazı anlaşmalar yaptık. Sayın Cumhurbaşkanı ve benim şahit olduğum, huzurumda, anlaşmalar yapıldı. Bu anlaşmalar çoğalacaktır. Hatta ekonomik ilişkilerimizin boyutu geliştiğinde, inanıyorum ki Türkiye ile burası arasında direkt uçak seferleri de mümkün olacaktır. Şu anda, Türk Hava Yolları, Afrika'da birçok ülkeye direkt uçuş yapmaktadır. Afrika derken, Kuzey Afrika'yı kastetmiyorum. Onların hepsine uzun süredir zaten Fas'tan, Libya, Cezayir, Tunus'a kadar; bunların hepsine zaten her gün düzenli birkaç sefer var. Ben, Orta Afrika'dan bahsediyorum, ben Doğu Afrika'dan bahsediyorum. Sudan'a, Tanzanya'ya, Kenya'ya, Senegal'e; bütün buralara da, Batı Afrika'ya da Türk Hava Yolları'nın seferleri var. İnanıyorum ki, buralarla, bu ilişkilerimiz güçlendikçe, direkt uçak seferleri hem insan hem de mal taşımak için devreye girecektir. Bu konularda Türk hükümeti çok kararlıdır ve her türlü altyapıyı hazırlama konusunda da gayet kuvvetli iradesi vardır.
Bugün, Kamerun Cumhurbaşkanı'yla görüştüm, Sayın Başbakanı'yla, Dışişleri Bakanı'nı ve Meclis Başkanı'nı kabul ettim Yaptığım görüşmelerde, burada da Türkiye'ye karşı büyük bir sevginin ve muhabbetin olduğunu gördüm ve kuvvetli bir siyasi iradenin, bu işbirliğinin arkasında olduğunu gördüm. Bunları şunun için söylüyorum: Sizleri teşvik etmek için söylüyorum. Hem Türk hem de Kamerunlu iş adamlarını, iş kadınlarını teşvik etmek için söylüyorum. Birbirinize güvenebilirsiniz. Çünkü devletlerinize güveniyorsunuz, güvenin. Biz açık bir şekilde sizleri teşvik ediyoruz. Siz ne kadar çok iş yaparsanız, ne kadar çok ortaklık yaparsanız, ne kadar çok yatırım yaparsanız; biz bundan memnun oluruz. Çünkü bunlar, kalkınmaya, ekonomik gelişmeye yapılan hizmetlerdir. O bakımdan, gayet geleceğinizi parlak görün, ümitli olun ve cesaretle güzel işleri yapmaya teşebbüs edin.
Burada büyükelçiliğimiz var dedim. Büyükelçiliğimiz sizin hizmetinizdedir. Bugün memnuniyetle öğrendim ki, Kamerun da Ankara'da bir daimi büyükelçilik açma kararı aldı. Yakın zaman içerisinde o da faaliyete geçecektir. Bunun dışında, tabii ki fahri konsoloslar var. Onlar da büyük bir görev şuuru içerisinde sizlere hizmet etmek için çalışacaklardır.
Ben tekrar, geldiğimiz andan bu yana, bütün Kamerun halkının, hükümetinin, Sayın Cumhurbaşkanı'nın, Başbakan'ın; hepsinin bize gösterdiği büyük konukseverlik ve misafirperverliğe teşekkür ediyorum ve hepsine Türk halkının sıcak duygularını, selamlarını bir kez daha iletmek istiyorum. Hepinize başarılar diliyorum.
Sağolun, varolun.